Στο σπίτι με το μωρό

Tώρα που ο γιατρός σάς έδωσε το εξιτήριο και ο σύντροφός σας ρύθμισε όλα τα απαραίτητα διαδικαστικά θέματα, είστε πλέον έτοιμη να αναχωρήσετε από το μαιευτήριο μαζί με το αγγελούδι που φέρατε στον κόσμο.

Στο σπίτι σάς περιμένει μια καινούρια ζωή. Ήδη τα συναισθήματα αγάπης για το πλασματάκι, που κοιμάται στο πορτμπεμπέ και του οποίου μέχρι πριν από μία εβδομάδα δεν γνωρίζατε ούτε το πρόσωπο, σας πλημμυρίζουν.

Νιώθετε την ανάγκη να το προστατέψετε από καθετί που θα μπορούσε να το απειλήσει, νιώθετε έντονα τις ευθύνες του να είναι κανείς γονιός. Από τη μια μέρα στην άλλη άλλαξε όλος σας ο κόσμος, χωρίς έστω μια μικρή περίοδο προσαρμογής.

Τα ενδιαφέροντα και οι προτεραιότητές σας επικεντρώνονται αποκλειστικά και μόνο σε αυτό το μικρούλι, αξιαγάπητο πλασματάκι και το πρώτο σας μέλημα είναι να του προσφέρετε όλα τα απαραίτητα εφόδια για να αρχίσει σωστά τη ζωή του.

Τι πρέπει, λοιπόν, να προσέξετε όταν γυρίσετε στο σπίτι;

Πρώτα από όλα, το μωράκι σας πρέπει να έχει το δικό του ιδιαίτερο χώρο. Αν δεν θέλετε να το αποχωριστείτε τις πρώτες ημέρες, μπορείτε να το κρατήσετε λίγο καιρό στο δωμάτιό σας, αλλά το αργότερο μετά το δεύτερο μήνα πρέπει να το μεταφέρετε στο δικό του δωμάτιο ή, αν δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, σε έναν ξεχωριστό χώρο.

Ο λόγος είναι ότι από την ηλικία αυτή το βρέφος αρχίζει να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του και αργότερα θα είναι πολύ πιο δύσκολο να σας αποχωριστεί.

Το παιδικό δωμάτιο πρέπει να αερίζεται κάθε ημέρα, ακόμη και τις πιο κρύες του χειμώνα, αφού, βέβαια, μεταφέρετε το μωράκι σε ένα άλλο ζεστό και ασφαλές σημείο του σπιτιού.

Σημαντικό είναι να "τηρείτε σχολαστικά όλους τους κανόνες υγιεινής και να καθαρίζετε το δωμάτιο του μωρού καθημερινά. Εννοείται ότι όσο εσείς θα ασχολείστε με την καθαριότητα, το μωρό θα βρίσκεται σε άλλο χώρο του σπιτιού, δίχως ρεύματα και μυρωδιές από τα προϊόντα καθαρισμού.

Η θερμοκρασία στο δωμάτιο πρέπει να κυμαίνεται περίπου μεταξύ 20 και 22 βαθμών Κελσίου. Όμως, πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στην ξηρή ατμόσφαιρα. Το καλοριφέρ κατά τη διάρκεια του χειμώνα ξηραίνει πολύ την ατμόσφαιρα και υπάρχει κίνδυνος να δημιουργήσει αναπνευστικά προβλήματα στο μωράκι.

Για να έxει το δωμάτιο περισσότερη υγρασία, μπορείτε να προμηθευτείτε έναν από αυτούς τους ειδικούς υγραντήρες για παιδιά, οι οποίοι κυκλοφορούν στην αγορά, ή να βάλετε πάνω στο καλοριφέρ ένα κατσαρολάκι με νερό ή μια βρεγμένη πετσέτα.

Οργανώστε τον προσωπικό χώρο του μωρού σας στο πιο φωτεινό δωμάτιο του σπιτιού. Προσέξτε όμως να μην πέφτουν οι ακτίνες του ηλίου κάθετα επάνω του. Το βράδυ το δωμάτιο πρέπει να συσκοτίζεται, για να μάθει γρήγορα το παιδί να ξεχωρίζει την ημέρα από τη νύχτα.

Βεβαίως, απαγορεύεται αυστηρά να καπνίζετε στο χώρο όπου βρίσκεται. Τα βρέφη, οι γονείς των οποίων καπνίζουν, γίνονται παθητικοί καπνιστές και υπάρχει πιθανότητα να αναπτύξουν αναπνευστικά προβλήματα, σπαστική βρογχίτιδα ή άσθμα.

Τέλος, το δωμάτιο του μωρού σας, τουλάχιστον τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, είναι προτιμότερο να μην το επισκέπτονται πολλοί. Αυτές τις πρώτες ημέρες, προσπαθήστε να αποφύγετε τις επισκέψεις των διαφόρων φίλων και γνωστών. Το παιδί δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με πολλούς ανθρώπους και κυρίως με μικρά παιδιά, τα οποία θα μπορούσαν να μεταδώσουν στο νεογέννητο, που δεν έχει κάνει ακόμη τα εμβόλιά του, κάποια παιδική ασθένεια.

Πρέπει να προστατεύουμε τα νεογέννητα ακόμη και από ένα απλό συνάχι, γιατί το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είναι ακόμη πλήρως ανεπτυγμένο. Αν τυχόν κρυολογήσετε εσείς, πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτική, κάθε φορά που πλησιάζετε το παιδί σας.

Να πλένετε πολύ καλά το χέρια σας πριν το πιάσετε και να φροντίσετε να προμηθευτείτε χάρτινες μάσκες που πωλούνται στα φαρμακεία, για να είστε πιο σίγουρη ότι δεν θα το κολλήσετε. Ωστόσο, ο θηλασμός επιτρέπεται. Πρέπει να βγάζετε το μωράκι σας, ακόμη και από τις πρώτες ημέρες της ζωής του, έξω, στο φυσικό περιβάλλον, με την προϋπόθεση ότι θα το ντύνετε σωστά, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες της εποχής, Το οξυγόνο, ο ήλιος και ο καθαρός αέρας θα του κάνουν καλό, όπως άλλωστε και σε εσάς

Η φροντίδα του μωρού: τρυφερή περιποίηση

Τις πρώτες ημέρες της μητρότητας, όταν όλος σας ο κόσμος περιστρέφεται αποκλειστικά και μόνο γύρω από το μικροσκοπικό πλασματάκι που κοιμάται αμέριμνο στην κούνια, η πρωτόγνωρη ευτυχία και χαρά συνυπάρχουν με πλήθος απορίες και ερωτηματικά:

"Κάνω το καλύτερο για το παίδι μου;"

Είναι το ερώτημα που τελικά συνοψίζει τη, δικαιολογημένη, ανασφάλεια κάθε νεαρής μητέρας. Όλα είναι τόσο καινούρια, ώστε ακόμη και η αλλαγή της πάνας φαίνεται βουνό. Και ο λιλιπούτειος πρωταγωνιστής της ζωής σας μοιάζει τόσο ανυπεράσπιστος, εύθραυστος, σχεδόν "γυάλινος", ώστε να φοβάστε ακόμη και να τον αγκαλιάσετε, να τον ντύσετε, να τον ταΐσετε και κυρίως να τον πλύνετε.

"Κι αν μου κρυώσει;", "Κι αν γλιστρήσει;", "Μήπως δεν του αρέσει το νερό;".

Μα το μωράκι σας είναι γεννημένος κολυμβητής. Εννέα ολόκληρους μήνες απολάμβανε τη ζεστή, υγρή θαλπωρή του αμνιακού υγρού μέσα στο μικρόκοσμο της μήτρας σας. Το υγρό στοιχείο είναι για το μωρό σας μια γνώριμη και αγαπημένη εμπειρία. Με τη δική σας βοήθεια μάλιστα, πολύ γρήγορα θα μάθει να απολαμβάνει τα πρώτα πλατσουρίσμστα. Η επαφή με το νερό θα γίνει μια καθημερινή τελετουργία, η οποία θα του εξασφαλίσει όχι μόνο την απαραίτητη σωματική υγιεινή, αλλά και την ηρεμία, τη χαρά και την ευεξία. Τα μωρά βέβαια δεν τρέχουν, ωστόσο ιδρώνουν όταν ζεσταίνονται και εκτίθενται στο καυσαέριο, όπως και οι μεγάλοι. Λερώνονται, όμως, πολύ, κυρίως στην ευαίσθητη περιοχή, αλλά και γύρω από το στόμα, στο λαιμάκι και στο στήθος από το γάλα που κυλά την ώρα που τρώνε.

Τις πρώτες δύο εβδομάδες της ζωής του, ώσπου να πέσει ο ομφαλός, το μωράκι σας δεν πρέπει να βουτήξει στο νερό. Συνεπώς, δεν θα του κάνετε μπάνιο. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα το πλένετε τοπικά, επιμένοντας στα σημεία του σώματος που λερώνονται περισσότερο, τηρώντας παράλληλα σχολαστικά τους κανόνες υγιεινής. Ξεχωριστή προσοχή και φροντίδα χρειάζεται ο ομφαλός. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από αυτόν, πριν σας παρουσιάσουμε αναλυτικά πώς να περιποιείστε το μωράκι σας από την κορυφή έως τα νύχια.

Ο ομφαλός

Ο ομφαλός, αυτός ο "κρίκος" που συνέδεε τη μητέρα με το παιδί της, είναι μια ενόχληση στην κοιλίτσα του μωρού σας. Χρειάζεται, λοιπόν, προσοχή και φροντίδα. Γι΄ αυτό, δεν πρέπει να τον βρέχετε ώσπου να "πέσει" ούτε να τον καλύπτετε με την πάνα, για να μπορεί να αερίζεται. Ακουμπάτε προσεκτικά ένα μπαμπάκι βουτηγμένο σε οινόπνευμα ή σε άλλο αντισηπτικό που θα συστήσει ο γιατρός πάνω στον ομφαλό, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος μόλυνσης. Να είστε σίγουρες ότι η διαδικασία δεν προκαλεί καθόλου πόνο στο μωράκι σας. Αν, όμως, παρατηρήσετε ότι ο ομφαλός έχει δυσάρεστη οσμή, βγάζει πύον, παρουσιάζει κοκκινίλες ή ματώνει, ζητήστε τη συμβουλή του παιδίατρου.

Το πρόσωπο και τα ματιά

Πριν πλύνετε το προσωπάκι του μωρού σας, δώστε προτεραιότητα στα ματάκια του. Βρέξτε ένα βαμβάκι με χαμομήλι ή με φυσιολογικό ορό που θα βρείτε στο φαρμακείο, στύψτε το και πιέστε ελαφρά στην εσωτερική άκρη του ματιού, απομακρύνοντας τις τσίμπλες, αν, βέβαια, υπάρχουν. Η κίνηση του χεριού σας πρέπει να γίνεται από την εσωτερική άκρη του ματιού προς την εξωτερική.

Για να επαναλάβετε την κίνηση, θα πρέπει να αλλάξετε βαμβάκι, ώστε να αποφύγετε την πιθανότητα να μεταφέρετε μικρόβια.

Για το άλλο μάτι, θα βρέξετε ένα καθαρό κομμάτι βαμβάκι. Σε περίπτωση που τα ματάκια του μωρού είναι γεμάτα τσίμπλες, ζητήστε από τον παιδίατρο να σας συστήσει κάποια αγωγή. Αφού πλύνετε τα μάτια, θα καθαρίσετε με νερό, αλλά δίχως σαπούνι, το προσωπάκι του μωρού, βρέχοντας την παλάμη σας και μεταφέροντας όσο νερό κρατά το χέρι σας.

Η μύτη

Το εσωτερικό της μύτης δεν χρειάζεται περιποίηση. Μόνο αν ακούσετε το μωράκι σας να ρουθουνίζει, στάξτε με σταγονόμετρο λίγο φυσιολογικό ορό μέσα στη μυτούλα του, για να μαλακώσουν τα εκκρίματα και να τα απομακρύνετε με ένα βαμβάκι.

Τα αφτιά

Η φύση έχει προνοήσει να είναι αυτοκαθαριζόμενα τα μωρουδίστικα αφτάκια. Αυτό που θα φροντίσετε εσείς είναι να καθαρίζετε με την πετσέτα το εξωτερικό πτερύγιο και πίσω από το λοβό και να τα στεγνώνετε όσο καλύτερα μπορείτε. Μη χρησιμοποιείτε μπατονέτα για να καθαρίσετε τον ακουστικό πόρο, γιατί υπάρχει κίνδυνος να σπρώξετε την κυψελίδα πιο βαθιά.

Ο λαιμός

Όσο και αν φαίνεται παράξενο, ο λαιμός των μωρών είναι από τα μέρη του σώματος που λερώνονται πολύ. Αιτία είναι το γάλα που, όταν ξεφεύγει από το στόμα, κυλά στο λαιμό και, αν δεν το καθαρίσετε αμέσως, "κάθεται" στις πτυχές του. Να καθαρίζετε, λοιπόν, με μια βρεγμένη πετσέτα το λαιμουδάκι του μωρού σας ύστερα από κάθε γεύμα.

Τα μαλλιά

Από την πρώτη ημέρα θα λούζετε προσεχτικά τα μαλλάκια του μωρού σας, για να απομακρυνθούν η σκόνη και τα νεκρά κύτταρα, θα διαλέξετε, βέβαια, ένα σαμπουάν ειδικό για μωρά, ώστε να μην ερεθίσει ούτε τα μάτια ούτε την επιδερμίδα του παιδιού σας.

Τα χέρια

Μπορείτε να διαλέξετε ένα βρεφικό σαπούνι για τα χέρια του μωρού σας. Χρειάζονται πλύσιμο γιατί, μην ξεχνάτε, τα βάζει συνέχεια στο στόμα του. Ωστόσο, ακριβώς γι΄ αυτόν το λόγο, πρέπει να τα ξεβγάζετε καλά, ώστε να μη μείνουν κατάλοιπα από το σαπούνι. Αν δεν θέλετε να τα σαπουνίσετε, καθαρίστε τα χέρια και τις πτυχές στην κλείδωση με μια βρεγμένη πετσέτα.

Τα νύχια

Τα νύχια των νεογέννητων είναι τόσο μικρά και τα δαχτυλάκια τους φαντάζουν τόσο εύθραυστα, ώστε η μητέρα δεν μπορεί να πιστέψει ότι θα μπορούσαν αυτά τα νυχάκια να γρατζουνίσουν το προσωπάκι του μωρού της. Και όμως, επειδή τα νύχια μεγαλώνουν και γίνονται λεπτά και αιχμηρά σαν καρφίτσες, πρέπει να τα κόβετε τακτικά, για να μην κάνουν γρατζουνιές και προκαλέσουν ερεθισμούς στο πρόσωπο του μωρού. Γι΄ αυτό, λοιπόν, προμηθευτείτε ένα ψαλιδάκι, ειδικό για βρέφη, με άκρες στρογγυλεμένες και κόψτε τα νύχια όταν το μωρό σας είναι ήρεμο, για να μη βάλει τα κλάματα. Ποτέ μην κόβετε τα νύχια σύρριζα. Αφήνετε ένα περιθώριο ενός, δύο χιλιοστών, διαφορετικά υπάρχει πιθανότητα να πληγώσετε το ευαίσθητο δερματάκι του.

Η ευαίσθητη περιοχή της πάνας

Το λεπτό και ευαίσθητο δερματάκι του μωρού σας γίνεται συχνά στόχος συντονισμένων "επιθέσεων" από πολλούς εχθρούς, κυρίως στον ποπό και στα γεννητικά όργανα. Η υγρασία και η έλλειψη αέρα, η συνεχής τριβή με την πάνα και τα διάφορα μικρόβια από τα ούρα και τα κόπρανα καθιστούν το δέρμα του μωρού ιδιαίτερα ευάλωτο σε ερεθισμούς και φλεγμονές. Τι πρέπει να κάνετε λοιπόν όταν τα δερματάκι του μωρού κοκκινίζει, τσούζει ή ξεφλουδίζει; Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη.

Βασικός κανόνας της πρόληψης είναι να διατηρείτε τον ποπό του παιδιού όσο το δυνατόν πιο στεγνό και καθαρό. Η αλλαγή της πάνας πρέπει να γίνεται αμέσως μόλις διαπιστώσετε ότι λερώθηκε, γιατί η επαφή των περιττωμάτων με το δέρμα μπορεί εύκολα να προκαλέσει ερεθισμούς και μυκητιάσεις. Πλένετε την ευαίσθητη περιοχή με άφθονο νερό και με ειδικό σαπούνι για μωρά ή σαπούνι που δεν είναι αλκαλικό, το οποίο θα βρείτε στο φαρμακείο. Αν το μωρό σας είναι κοριτσάκι, θα καθαρίζετε την περιοχή με κατεύθυνση από τα εμπρός προς τα πίσω.

Γενικά, πρέπει να καθαρίζετε σχολαστικά την ευαίσθητη περιοχή της πάνας, ώστε να μην υπάρχουν κατάλοιπα ακαθαρσιών. Να σκουπίζετε και να στεγνώνετε πολύ καλά το μωράκι σας, πριν του φορέσετε την καθαρή πάνα. Αν παρ΄ όλα αυτά δείτε ότι το δέρμα. παρουσιάζει κοκκινίλες, ζητήστε από τον παιδίατρο να σας συστήσει μια κρέμα για την ευαίσθητη περιοχή των βρεφών.